SURİYE’DEKİ FIRSATLAR ve RİSKLER
2025 yılında başlayan yeniden inşa sürecinde Suriye ekonomisi dünyaya yeniden entegre olmaya çabalıyor. 11 yıl süren ve ülkenin altyapı stokunun neredeyse tamamen tahrip olmasına neden olan iç savaştan sonra Suriye, ülkenin yeniden inşası için güvenilir ortaklar arıyor.
Bu ortaklık için en büyük aday ise son 11 yıllık süreçte Suriye’nin yeni yönetimine en büyük desteği veren Türkiye. Suriye yönetimi başta altyapı olmak üzere ülkenin pek çok sektöründe yatırım arayışına çıkarken, Türk iş insanları yaptıkları açıklamalarla Suriye’de yatırım yapmaya iştahlı görünüyor.
Türk iş insanları Suriye’de halihazırda en çok inşaat ve hizmetler alanında fırsatlar görüyor. Ancak Suriye’de gerçek fırsat sanayi yatırımlarında. Yakın zamanda gündeme gelen Suriye’de Türkiye’nin desteği ile organize sanayi bölgeleri kurulması fikri dikkat çekiyor.
Altyapı tarafında Türk şirketler için büyük fırsatlar var. Türk müteahhitlik şirketlerinin böyle büyük projeleri yapabilme konusunda dünya çapında tecrübeleri var. Dünyanın en büyük 250 müteahhitlik şirketi listesinde Çin’den sonra en fazla şirket Türkiye’ye ait ve bu şirketler geçmişte, şu an Suriye’nin yaşadığı durumlar gibi tecrübeler yaşayan pek çok ülkede iş yaptılar. Dolayısıyla bu tecrübelerini de kullanacaklardır.
90’larda Türk devletlerine giden bazı kötü örneklerde olduğu gibi iş bilmez, dolandırıcı iş insanlarını Suriye’den uzak tutmamız gerekiyor. Maalesef insanlar arasında olduğu gibi milletler arasında da güven kazanmak zor ama kaybetmek çok kolay.
Suriye’deki jeopolitik risklere dikkat etmek lazım. İsrail şu anda güneyde bir nüfuz alanı yaratmaya çalışıyor ancak kuzeyde Türkiye’ye yakın olan kısımlar daha güvenli. Doğru sanayi bölgeleri oluşturulursa Türk işletmeler de buralara gidecektir. Ben öncelikle küçük işletmelerin gideceğini düşünüyorum. Türkiye’ye gelen Suriyelilerin kurduğu işletmeler de buralara gidebilir. Bu şimdilik biraz keşif süreci.
Suriye sadece Türkiye’ye kalmış bir alan değil. Birçok başka ülkenin de Suriye’ye ilgisi var. Özellikle Suudi Arabistan, Kuveyt, Birleşik Arap Emirlikleri gibi Körfez ülkeleri de Suriye’de iş yapmak istiyor. Bu ülkelerde 80’lerden beri orada olan milyonlarca Suriyeli de yaşıyor. Dolayısıyla bağlantıları ve ayrıca lisan açısından avantajları var. Bu nedenle çeşitli ülkelerin iş insanları arasında önemli rekabet olacaktır.
Suriye ekonomi yönetiminin Türkiye’ye bakışı gayet olumlu. Halkın da bakışı gayet olumlu. Özellikle geçtiğimiz 10 senede Türkiye’nin Suriye’ye yaptığı yardımlar unutulmuş değil. Gerek resmî görüşmelerde, gerekse de halkla yapılan temaslarda Türklere çok hürmet gösteriyorlar.
ahmetakinmersin@gmail.com
